LOGOPEDA | Strona

Dzieci z naszego przedszkola objęte są opieką logopedyczną. Terapia logopedyczna prowadzona jest przez mgr Karolinę Rachel. Zajęcia odbywają się: poniedziałek 7:00-11:00, wtorek 10:30-15:00, środa 7:30-12:00

W zakres opieki logopedycznej w przedszkolu wchodzi:

diagnozowanie stanu motoryki narządów mowy i stanu artykulacji dzieci;
prowadzenie ćwiczeń logopedycznych z dziećmi, u których stwierdzono zaburzenia komunikacji językowej;
prowadzenie terapii logopedycznej indywidualnej i grupowej, w zależności od rozpoznanych potrzeb;
wspieranie nauczycieli w działaniach usprawniających aparat mowny dzieci;
podejmowanie działań profilaktycznych zapobiegających powstawaniu zaburzeń komunikacji językowej;
współpraca z rodzicami dzieci, którym udzielana jest pomoc logopedyczna w celu włączenia ich w proces terapii ich dziecka i kontynuacji ćwiczeń w domu;
konsultacje dla zainteresowanych rodziców;

Zajęcia logopedyczne mają na celu:

usprawnianie funkcji warunkujących prawidłowy przebieg nauki mowy i mówienia;
stymulowanie procesu nabywania kompetencji i językowych;
usuwanie zakłóceń i zaburzeń komunikacji językowej;
pomoc w przezwyciężaniu trudności związanych z mówieniem i rozumieniem mowy;
prowadzenie ćwiczeń kształtujących prawidłową mowę.

ZAPRASZAMY DO LEKTURY!

„Co robić jeżeli dziecko mówi mało i niechętnie lub nie odzywa się prawie wcale”

„Co warto wiedzieć o rozwoju mowy Państwa dziecka”

„Wątpliwości rodziców związane z głoską R”

- "Jak czytać dzieciom"

- "Jak powinien przebiegać prawidłowo rozwój mowy dziecka"

Czym może grozić oddychanie przez usta u dzieci?

• Nieprawidłowe kształtowanie się szczęki – wpływ ma na to przede wszystkim opadnięta pozycja języka, co jest konsekwencją stale uchylonych ust. Może prowadzić m.in. do tyłozgryzu, wychylenia górnych siekaczy, zwężenia dolnego łuku zębowego i innych wad zgryzu.
• Wady wymowy – zaburzona pozycja spoczynkowa języka sprawia, że nie ma możliwości jego pionizacji, co istotnie wpływa na powstawanie wad wymowy. Co ważne, błędne ułożenie języka może powodować także nieprawidłowości w procesie połykania.
• Częstsze infekcje dróg oddechowych – oddychanie przez nos pozwala oczyścić i ogrzać pobierane powietrze, co nie jest możliwe podczas oddychania przez usta (jak to zostało wspomniane wcześniej, śluzówka jest wtedy nadmiernie wysuszona, co zmniejsza jej odporność na drobnoustroje).
• Błędne koło infekcji – kiedy dziecko oddycha torem ustnym, pobiera/połyka znacznie więcej patogenów, których następstwem są choroby wyróżniające się takimi objawami, jak kaszel czy katar, co samo z siebie zatyka drogę nosową i tym samym wtórnie zmusza do pobierania oddechu przez usta.
• Niedotlenienie – oddychając drogą ustną, pobieramy mniej powietrza niż nosową, oddech jest wtedy płytszy. Skutkuje to niedotlenieniem krwi, co zmniejsza dopływ tlenu do wszystkich narządów i tkanek. Dziecko może mieć wtedy bladą, suchą skórę, będzie osłabione, śpiące, niechętne do zabawy i innych aktywności, mogą pojawić się także zaburzenia w przemianie materii.
• Osłabienie, inaczej hipotonia lub wiotkość, mięśnia okrężnego wargowego – stale otwarte usta powodują osłabienie otaczających je mięśni. Widoczne jest wtedy ich opadanie, twarz jest wątła, opadnięte są także policzki. Symptomami mogą być też trudności w jedzeniu czy mówieniu (np. niepoprawna artykulacja głosek dwuwargowych lub szumiących).
• Nieprawidłowa postawa – jak oddychanie wpływa na układ mięśniowo-szkieletowy? Płytszy oddech (jak to zostało wspomniane, oddychanie przez usta jest mniej głębokie) nie wymaga zbyt dużej pracy ze strony mięśni klatki piersiowej. Ich osłabienie skutkuje przesuwaniem się barków (do przodu) oraz odstającymi łopatkami. Może istotnie wpłynąć na skrzywienia kręgosłupa, zwłaszcza w odcinku lędźwiowym i szyjnym.
• Próchnica i stany zapalne jamy ustnej – oddychanie przez usta, poza znacznym osłabieniem wilgotności błon śluzowych jamy ustnej, wpływa też na zmniejszenie ilości produkowanej śliny. To skutkuje zaś zwiększonym ryzykiem wystąpienia próchnicy, stanów zapalnych w obrębie jamy ustnej czy kamienia nazębnego.
Co ważne, dziecko zwykle samo z siebie nagle nie zacznie poprawnie oddychać, z tego problemu raczej się nie wyrasta. Jego konsekwencją mogą być zaś poważne problemy zdrowotne i logopedyczne, które zostały wymienione powyżej.

Na czym polega opóźnienie rozwoju mowy?

Opóźnienie rozwoju mowy (mówienia i rozumienia, bądź tylko mówienia lub rozumienia) występuje wówczas, gdy proces kształtowania i rozwoju mowy ulega opóźnieniu i przebiega niezgodnie z normą przewidzianą dla danej grupy wiekowej. Jest ono rezultatem indywidualnego tempa i rytmu rozwoju.
Dzieci u których został zdiagnozowany opóźniony rozwój mowy nie wykazują zazwyczaj widocznych zaburzeń ruchowych mięśni artykulacyjnych (zachowana prawidłowa ruchomość języka, warg).
Przy wsparciu rozwoju mowy ze strony rodziców poziom mowy w wieku 5-6 lat zrównuje się z rówieśnikami.
Nie mówimy tutaj o opóźnionym rozwoju mowy związanych z poważnymi zaburzeniami jak np. głuchota, czy upośledzenie umysłowe.
Jaka jest przyczyna opóźnionego rozwoju mowy?

Przyczyną jest brak dojrzałości aparatu mowy. Opóźnione dojrzewanie struktur nerwowych sprawia iż:
• dziecko mówi mało lub wcale,
• pierwsze słowa zaczyna mówić w wieku ok. 3 lat,
• rozumie mowę dorosłych,
• prawidłowo wykonuje polecenia słowne ze strony dorosłego nie komunikując się werbalnie (słownie),
• wieku ok. 4 lat posiada mały zasób słów którymi się posługuje,
• później niż u dzieci w danym wieku pojawiają się zdania proste i złożone
• Mowa jest często niegramatyczna
Czy rodzice mogą wspierać rozwój mowy swojego dziecka?
Proces nabywania mowy jest co prawda zaprogramowany genetycznie, ale bez odpowiedniej stymulacji jej rozwój jest narażony na opóźnienia. Głównie chodzi tu o kontekst społeczny, czyli, żeby rozwijać mowę, to trzeba mieć do kogo mówić. I nie chodzi tu wyłącznie
o sytuację, kiedy dziecko ma możliwość słuchania tego co i jak mówią dorośli. Podstawą jest budowanie w dziecku doświadczenia, że jest ono słuchane i dorośli wchodzą z nim
w interakcje polegającą na wspólnym omawianiu jakiejś sytuacji lub na wymianie myśli ubranych w słowa lub przynajmniej gesty, jeśli dziecko nie umie jeszcze nazwać wszystkiego. Nie można tego mylić z sytuacją wydawania dziecku poleceń ani stosowaniu monologu, który „zalewa” dziecko nadmiarem informacji słownych niezrozumiałych dla niego. Mowa rozwija się w dialogu, a dialog jest oparty na wymianie i na interakcji. Z tego względu z dużą krytyką i dezaprobatą należy spojrzeć na sytuacje, kiedy małe dziecko jest zamknięte w swoim świecie przed telewizorem, tabletem czy smartfonem. Korzystanie z tych urządzeń nie rozwija mowy, a wręcz przeciwnie, hamuje jej rozwój, zabierając dziecku możliwość ćwiczenia dialogu w interakcji z żywą osobą.
Budowanie poczucia kompetencji u dziecka jest niezwykle ważnym zagadnieniem, dlatego nawet, jeśli jego mowa nie jest dla nas zrozumiała, to warto stosować takie zabiegi, jak: przytakiwanie głową, zmienna mimika twarzy u słuchacza wtedy, gdy dziecko coś opowiada w „swoistym” języku. Można też stosować słowa typu: „tak myślisz?”, „oh”, „co ty powiesz?”. Wtedy dziecko dostaje informacje, że dla drugiej osoby ważne jest to, że ono mówi. Wręcz przeciwny skutek przynosi zmuszanie dziecka do powtarzania określonych wyrazów. Jeśli nakłaniamy dziecko do mówienia komunikatem „powiedz ciocia”, „powiedz lala”, do dajemy mu poczucie braku kompetencji. Celem rozwoju mowy jest wymiana myśli, doświadczeń i emocji, a nie nazywanie przedmiotów. Dla dziecka ważniejsze jest to, że ktoś chce go słuchać, niż to, że zadowoli drugą osobę powtarzając coś, co nie ma dla niego
w danym momencie żadnego znaczenia.
Często też opiekunowie malucha zapominają o tym, żeby utrzymywać z dzieckiem kontakt wzrokowy w sytuacji, gdy przekazują mu jakąś informację słowną. Również bardzo ważne jest obdarzanie uwagą dziecka, gdy ono próbuje przekazać jakąś informację. Twarz osoby dorosłej zawsze powinna być na wysokości twarzy dziecka, jeśli intencją kontaktu jest wymiana lub przekazanie informacji.
Nie bez znaczenia jest też zachowanie najbliższego otoczenia dziecka wtedy, gdy wykształci ono „swoistą” mowę, zrozumiałą tylko dla najbliższych osób. Niewątpliwie z troski
o komfort dziecka, ale i swój własny, rodzice, opiekunki, dziadkowie, ciocie i wujkowie podążają za dzieckiem używając „swoistej” mowy dziecięcej, nadmiernie spieszczając
i zdrabniając wyrazy. Należy pamiętać jednak, że rolą dorosłego jest dać dziecku doświadczenie prawidłowego brzmienia wyrazu po to, aby wiedziało do jakiego wzorca dźwiękowego powinno dążyć.
Opiekunowie dziecka nie zawsze powinni nadmiernie podążać za dzieckiem, kiedy zamiast mowy używa głównie gestu. Z jednej strony jest to sytuacja świadcząca o tym, że rozwój mowy nie nadąża za intelektualnym, ale z drugiej strony, jeśli dziecko będzie otrzymywało wszystko to, na co będzie wskazywało palcem bez wydawania informację, że żadnych dźwięków przypominających mowę, to nie będzie miało potrzeby rozwijania mowy werbalnej, gdyż gesty będą dla niego wystarczające pod względem komfortu funkcjonowania. Dlatego czasem warto dać dziecku do zrozumienia, że nie rozumiemy tego, co pokazuje, dając mu tym samym doświadczenie mobilizujące do szukania innych środków wyrazu niż tylko gest.
Ważne jest, aby zapewnić dziecku kontakt z rówieśnikami (przedszkole), co samo w sobie stanowi element terapii.
Literatura:
1. Zaleski T. - Opóźniony rozwój mowy, PZWL 1992 r.;
2. Jastrzębowska G. - Podstawy teorii i diagnozy logopedycznej;
3. Gałkowski T. Jastrzębowska G. „Logopedia” wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego

Co warto wiedzieć, aby wspomagać rozwój mowy dziecka?

Mamo, Tato:

1. Kształtuj i utrzymuj prawidłową więź emocjonalną ze mną
2. Inspiruj mnie do mówienia poprzez częste rozmowy ze mną,
( otaczanie dziecka mową; mówienie powoli, wyraźnie prostymi zdaniami)
3. Rozbudzaj we mnie motywację do mówienia i podejmowania wysiłku związanego z nauką mowy (budzenie tzw. radości mówienia, chęci powiadamiania, a także wyrażania myśli i uczuć itd.)
4. Zwracaj uwagę na własną mowę, którą powinno cechować: prawidłowe tempo, rytm, melodia, akcent (ponieważ początkowo tylko te elementy mowy dziecko odbiera), staranna precyzyjna, niezbyt przesadna wymowa, odpowiedni: ton, barwa i natężenie głosu (mowa nie powinna być ani zbyt głośna, ani zbyt cicha)
5. Nie zalewaj mnie potokiem słów, aby nie „utopić mnie w kąpieli słownej”
6. Buduj komunikaty słowne ze zróżnicowanego, lecz znanego mi słownictwa (do trzylatka mówimy zobacz jedzie auto, a nie zobacz jedzie nowoczesne auto Alfa – Romeo.
7. Buduj proste i krótkie zdania, logicznie powiązane ze sobą
8. Często rozmawiaj sam/a ze sobą. Zadawaj samej sobie pytania
i odpowiadaj na nie w każdym kontakcie ze mną np. „A gdzie jest ta moja rączka”? „Gdzie wisi kurtka?” Komentuj każdą czynność wykonywaną w mojej obecności „A teraz biorę mąkę i wysypuję ją na stolnicę”, „Wieszam kurtkę na wieszaku”,
9. Wysłuchaj mnie za każdym razem i podtrzymuj naszą rozmowę.
Pozwól mi na dokończenie wypowiedzi bez okazywania, że mnie zrozumiałaś/eś przed zakończeniem mojej wypowiedzi
10. Gdy moja wymowa będzie niewłaściwa podawaj mi prawidłowy wzorzec i delikatne zachęcaj, a nie zmuszaj, do powtórzenia wypowiedzi
11. Zapewnij mi kontakt z rówieśnikami gdyż pobyt w przedszkolu jest dla mnie terapią
12. Gdy ze mną rozmawiasz nawiązuj kontakt wzrokowy. Patrz mi w oczy podczas mojej wypowiedzi
13. Często opowiadaj mi bajki, czytaj książeczki, wspólnie oglądaj ze mną wybrane filmy i porozmawiaj ze mną na ich temat.

Pamiętajcie

Nie poprawiajcie mojej wymowy , nie żądajcie by wielokrotnie powtarzać dane słowo, nie zawstydzajcie mnie i nie karajcie za wadliwą wymowę. Takie postępowanie hamuje moją chęć do mówienia, a co za tym idzie w konsekwencji dalszy rozwój mowy.

Dziękuję za zrozumienie, cierpliwość i wsparcie mnie w tej trudnej dla mnie drodze.

Twoje dziecko

1. Kształtowanie i utrzymywanie przez matkę prawidłowej więzi emocjonalnej z dzieckiem
2. Inspirowanie dziecka do mówienia poprzez częste z nim rozmowy,
(tzw. otaczanie dziecka mową; mówienie powoli, wyraźnie prostymi zdaniami)
3. Rozbudzanie w dziecku motywacji do mówienia i podejmowanie wysiłku związanego z nauką mowy (budzenie tzw. radości mówienia, chęci powiadamiania, a także wyrażania myśli i uczuć itd.)
4. Zwracanie przez matkę uwagi na własną mowę, którą powinno cechować: prawidłowe tempo, rytm, melodia, akcent (ponieważ początkowo tylko te elementy mowy dziecko odbiera), staranna precyzyjna, niezbyt przesadna wymowa, odpowiednie: ton, barwa
i natężenie głosu (mowa nie powinna być ani zbyt głośna, ani zbyt cicha)
5. Odpowiednia ilość produkcji słownej osoby dorosłej (nie można zalewać dziecka potokiem słów, aby nie „utopić dziecka w kąpieli słownej”
6. Budowanie komunikatów słownych ze zróżnicowanego, lecz znanego dziecku słownictwa np. do trzylatka mówi się zobacz jedzie auto, a nie zobacz jedzie Alfa – Romeo.
7. Umiejętność budowania prostych konstrukcji gramatycznych (zdań krótkich, logicznie powiązanych ze sobą)
8. Rozmawianie przez matkę ze sobą przy dziecku, zadawanie samej sobie pytań i odpowiadanie na nie w każdym kontakcie z dzieckiem np. a gdzie jest ta moja rączka?; także opatrywanie komentarzem każdej czynności wykonywanej w obecności dziecka np. A teraz biorę mąkę i wysypuję ją na stolnicę. Początkowo dialog powinien dotyczyć tego co jest tu i teraz.
9. Umiejętność wysłuchania dziecka, podtrzymywania rozmowy
i pozwolenia mu na dokończenie wypowiedzi bez okazywania, że zrozumiało się jego wypowiedź przed jej zakończeniem
10. Każdorazowo w przypadku niewłaściwej wymowy dziecka podawanie prawidłowego wzorca i delikatne zachęcanie, a nie zmuszanie, do powtórzenia wypowiedzi
11. Danie możliwości odczucia dziecku, że mowa dorosłych jest niedoskonała (że możliwe i wręcz wskazane są przerwy w toku mowy, czyli czas na zastanowienie się nad wypowiedzią, widoczne przerwy na oddech, przejęzyczenia, poprawianie się oraz inne objawy niepłynności np. yyyyyy, aaaaaa, wtrącanie słów
12. Zapewnienie dziecku kontaktu z rówieśnikami (umieszczenie
w przedszkolu)
13. Nawiązanie kontaktu wzrokowego (patrzenie na dziecko w trakcie jego
i swojej wypowiedzi
14. Wskazane jest częste opowiadanie dziecku bajek, czytanie, wspólne oglądanie filmów i rozmowa na ich temat

Uwaga!

Nie należy poprawiać wymowy dziecka, żądać by wielokrotnie powtarzało dane słowo, zawstydzać, karać za wadliwą wymowę. Tego typu zachowania hamują chęć do mówienia, a co za tym idzie w konsekwencji dalszy rozwój mowy.